هنر ساخت مجسمه های نورانی کاغذی
این مجسمه های نورانی شفاف از ترکیب کاغذ، چوب، چسب و نی ساخته شده اند و با تزئیناتی از الیاف، فلز، سنگ و شیشه کامل می‌شوند. نور آن ها از درون و با استفاده از فناوری خنک LED تأمین می‌شود. هر کدام از این آثار کاملاً منحصربه‌فرد هستند و امکان تکرار دقیق‌شان وجود ندارد. نی در این آثار گویا جان دارد و اغلب خودش تعیین می‌کند که چه شکلی به خود بگیرد.
برای ساخت این مجسمه‌ها باید مهارت‌هایی در زمینه‌های مختلف داشت؛ مانند نجاری، برق‌کاری، کار با بتن، هنر الیاف، برش کاشی، موزاییک‌سازی و موارد دیگر.
چوب؛ الهام‌بخش اولیه اثر...
اولین قدم، انتخاب چوب مناسب برای پایه است. به‌دنبال شکل های خاص می‌گردم و از همان ابتدای کار تصمیم می‌گیرم که مجسمه به صورت ایستاده باشد یا به دیوار نصب شود.
تمام چوب‌هایی که در آثارم استفاده می‌کنم، از چوب‌های خشک و افتاده به‌دست می‌آید — هیچ‌گاه شاخه‌ای را از درخت زنده جدا نمی‌کنم. بیشتر از چوب درخت سرو، کاج پینیون، چویولا، چوب ماهوگانی کوهی یا بلوط استفاده می‌کنم. با عشق آن‌ها را «چوب‌رانده‌های بیابانی» می‌نامم، چون اغلب مثل چوب‌های فرسوده لب دریا، پیچ‌خورده و ساییده‌اند.
اگر از شکل یک تکه چوب خوشم بیاید، باید تصمیم بگیرم که با قسمت‌های آسیب‌دیده‌اش چه کنم. مثلاً در مورد این شاخه بلوط Y شکل، چون ترک‌ها فقط در یک طرف چوب بودند، تصمیم گرفتم آن طرف را به دیوار بچسبانم و ترک‌ها را طوری بتراشم که به عنوان مسیر عبور سیم‌ها استفاده شوند.
از آنجا که این چوب‌ها در اقلیم خشک بیابانی پیدا می‌شوند و ممکن است دهه‌ها آنجا مانده باشند، معمولاً دارای شکاف‌ها و ترک‌هایی هستند. گاهی از این شکاف‌ها استفاده می‌کنم تا نوارهای نوری درونشان قرار دهم و با موزاییک‌های شیشه‌ای بپوشانم یا برای عبور سیم‌ها استفاده شوند. گاهی هم این ترک‌ها را با رزین‌های رنگی پر می‌کنم. این قطعه‌های چوب سرو و کاج پینیون پر شده‌اند و چند روز باید بمانند تا خشک شوند و سپس سنباده بخورند.
در این تصویر نمای نزدیکی از چوب سرو را بعد از سنباده‌زنی می‌بینید، قبل از روغن‌کاری. هنوز ترک ها و آسیب ها دیده می‌شوند، اما با رزین اپوکسی مقاوم شده‌اند.
یک قطعه چوب سرو «چوب‌رانده بیابانی» بعد از سنباده‌زنی، پر کردن ترک‌ها با اپوکسی، سنباده‌زنی مجدد و چندین لایه روغن تانگ. این رنگ غنی ارزش تمام زحمات را دارد! در این مرحله تصمیم می‌گیرم که آیا مجسمه باید پایه‌دار باشد یا روی دیوار نصب شود، و اندازه و شکل کلی بخش کاغذی آن چگونه باشد.
نورهای درونی...
در مورد سیم‌کشی زیاد توضیح نمی‌دهم، چون در هر مجسمه متفاوت است و صادقانه بگویم، از این مرحله خیلی عکس نگرفته‌ام. مسیر یا کانالی در داخل یا پشت مجسمه ایجاد می‌کنم تا سیم‌ها در آن قرار گیرند. معمولاً نوعی قاب درونی هم می‌سازم تا نور را در جای خود نگه دارد.
عموماً از نوارهای نورانی LED استفاده می‌کنم چون:
-
دوست دارم تعداد زیادی چراغ کوچک داشته باشم که از کاغذ عبور کند و پخش شود.
-
این نوارها انعطاف‌پذیرند و می‌توانند روی قاب‌های پیچ‌خورده یا خمیده نصب شوند.
-
با خم کردنشان می‌توانم جهت تابش نور را کنترل کنم.
-
و واقعاً دوست دارم که سطحشان خنک میماند و گرمای زیادی تولید نمی‌کنند.
قرار دادن یک لامپ در داخل سازه‌ای از کاغذ، به‌نظرم خطرناک است. در واقع همین نگرانی بود که باعث شد اولین مجسمه‌ام را بیست سال پیش بسازم و تا زمانی که نوارهای LED را کشف نکردم، هیچ‌کدام دیگر نسازم.
پایه، برای مجسمه‌های ایستاده...
اگر قرار باشد مجسمه به صورت ایستاده باشد و نه نصب‌شده روی دیوار، نیاز به پایه دارد. یاد گرفته‌ام که باید داخل پایه بتنی را توخالی کنم تا حمل‌ونقل آن امکان‌پذیر باشد. البته باید تعادل دقیقی برقرار کنم تا پایه به‌قدر کافی سنگین باشد که وزن و ارتفاع مجسمه را تحمل کند و واژگون نشود. برای ساخت پایه‌ها از ترکیب‌های متنوعی از بتن استفاده کرده‌ام.
سایت مجسمه نورانی احمد امیرخانی